ODSŁONĘCIE POMNIKA POMORDOWANYM NA KRESACH POŁUDNIOWO-WSCHODNICH II RZECZYPOSPOLITEJ - 22 listopada 2009r.

na Kresach Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej

 

            W niedzielne południe 22 listopada br. mieszkańcy Gminy Wilków przeżyli podniosłe chwile. W tym dniu nastąpiło uroczyste odsłonięcie i poświęcenie pomnika Pamięci Polaków Pomordowanych na Kresach Południowo-Wschodnich II RP.

            Wychodząc naprzeciw wnioskom społeczeństwa Gminy Wilków o upamiętnienie tragicznego losu Polaków na Kresach II Rzeczypospolitej Rada Gminy w dniu 1 października br. podjęła uchwałę o wzniesieniu pomnika wszystkim tym Polakom, którzy w bestialski sposób zostali zamordowani przez ukraińskich nacjonalistów. Kości ich bieleją i pozostaną na zawsze w Ziemi Wołyńskiej, Lwowskiej, Stanisławowskiej, Tarnopolskiej i na Polesiu.

            Wygnańcy stamtąd i Ich potomkowie chcieli w ten skromny sposób mieć miejsce, gdzie będzie można się zadumać – pomyśleć o Nich, o naszych stronach rodzinnych, pomodlić się i zapalić znicze.

Uroczystość przebiegała w podniosłej atmosferze i posiadała patriotyczno-religijny charakter. Rozpoczęła się koncelebrowaną mszą św. w miejscowym kościele a sprawowana była w intencji pomordowanych przez Księdza Kanonika Jana Kurconia z parafii Przeczów i Księdza Marka Górdziałka proboszcza parafii Wilków. Na honorowym miejscu przed ołtarzem w asyście młodzieży i pocztów sztandarowych OSP Bukowie i OSP Wilków oraz Związku Emerytów w Wilkowie - spoczęła urna z ziemią pobraną z 10 kresowych cmentarzy, gdzie spoczywają pomordowani Polacy. W trakcie mszy św. ziemia ta została poświęcona.

            Homilię wygłosił Ks. Kan. Jan Kurcoń. Przypomniał ogrom cierpień doznanych przez Polaków w czasie ostatniej wojny, jakie zgotowali nam siepacze ukraińscy z OUN-UPA, hitlerowcy i sowieci. Cierpieliśmy duchowo i fizycznie – przeżyliśmy wywózki na Sybir, niemieckie obozy pracy, spotykała nas okrutna śmierć z rąk miejscowych nacjonalistów. Wiele miejscowości na tamtych terenach śmiało nazwać można „Golgotą Wschodu” a niektóre z nich – jak np. Dermanka na Wołyniu – zostały zniesione z powierzchni ziemi. Na razie trudno jest mówić i myśleć o przebaczeniu. Po mszy św. Wójt Zygmunt Szulakowski w swym emocjonalnym wystąpieniu przypomniał skąd przybyło gros ludności zamieszkującej gminę. Mówił o ofiarach poniesionych w trakcie okupacji a także, że odsłonięcie pomnika jest żywą lekcją historii ukazującą prawdę i relacje polsko-ukraińskie na niej budowane.

            Następnie wszyscy uczestnicy uroczystości w ustalonym szyku udali się na miejsce, gdzie usytuowano pomnik. Po jego poświęceniu i odsłonięciu nastąpiło złożenie urny z poświęconą ziemią do wnętrza pomnika.

            Złożenia urny dokonała delegacja w składzie: Pan Henryk Sławski – stracił oboje rodziców na Wołyniu, Pan Józef Mętel – stracił ojca na Wołyniu, Pani Irena Wagner-Cichosz – wnuczka ofiar Ziemi Wołyńskiej. Ponadto w niszy pomnika złożono dokumenty mówiące o budowie pomnika i osobach zaangażowanych w jego powstanie.

            Po uczczeniu pamięci ofiar minutą ciszy uczennica Gimnazjum Elżbieta Duszyńska recytowała piękny wiersz Feliksa Konarskiego pt. „Trzy Ziemie”. Następnie głos zabrał Pan Szczepan Siekierka – Prezes Stowarzyszenia Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów we Wrocławiu, który jest także współautorem pracy pt. „Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim w latach 1939-1946”. Mówca wskazał na ogrom cierpień i krzywd doznanych przez Polaków na jakie narazili ich nacjonaliści ukraińscy. Kolejnym mówcą był Zbigniew Maliński – były mieszkaniec województwa tarnopolskiego (pow. Podhajce). W swej wypowiedzi podziękował w imieniu mieszkańców gminy inicjatorom budowy pomnika,  Panu Mieczysławowi Szczepaniakowi – emerytowanemu nauczycielowi, synowi Ziemi Lwowskiej, Radzie Gminy Wilków, Wójtowi – Zygmuntowi Szulakowskiemu. Szczególne podziękowanie złożył Pani Irenie Wagner-Cichosz – Sekretarz Gminy za wielkie zaangażowanie się w powstanie tego pomnika i przywiezienie ziemi z wołyńskich cmentarzy. Mówca zaapelował do młodych, by wspólnie z babciami i dziadkami budowali swe drzewa genealogiczne i wydobywali od Nich maksimum wiedzy o swych korzeniach i przodkach.

            Następnie głos zabrał Pan Mieczysław Szczepaniak mówiąc o motywach, które skłoniły Go do podjęcia tej inicjatywy. Wypowiedzi nie dokończył gdyż z emocji głos uwiązł Mu w gardle!

            Ponadto głos zabrał Pan Czesław Łyżwa – Członek Zarządu Głównego Związku Kombatantów. Stwierdził On, że pomnik jest dowodem myśli historycznej mieszkańców gminy i jest żywym świadectwem pamięci o Tych, którzy zginęli.

            Po wygłoszonych przemówieniach nastąpiło składanie pod pomnikiem wieńców. Wieńce i wiązanki kwiatów złożyli przedstawiciele Rady Gminy, Urzędu Gminy, Związku Kombatantów, mieszkańców Wilkowa i Lubskiej, Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów Koła Nr 1 w Wilkowie, OSP Bukowie i OSP Wików, Publicznego Gimnazjum w Wilkowie oraz młodzież wilkowska, która ponadto u stóp pomnika ułożyła krzyż z płonących zniczy. Miłym zaskoczeniem było złożenie  kwiatów przez delegacje spoza gminy Wilków. Byli to z pewnością Ci, którzy stracili swych bliskich na Kresach i mieli nadarzającą się okazję, by uroczyście w ten sposób oddać hołd pomordowanym.

            Na zakończenie uroczystości raz jeszcze głos zabrał Wójt Gminy dziękując mieszkańcom za wzięcie udziału w tej patriotycznej uroczystości. Podziękował także Panu Krzysztofowi Matuszkowi z Zakładu Kamieniarskiego w Namysłowie a także panu Januszowi Czuczwarze z Zakładu Remontowo-Budowlanego w Namysłowie, którzy wykonali nieodpłatnie prace związane z budową pomnika. Podziękował również pracownikom Urzędu Gminy zaangażowanym przy realizacji tego zadania.

Dodać należy, że w trakcie uroczystości część artystyczną prezentował zespół „Wilkowianie” a akcentami patriotycznymi młodzieży kierowała Pani Agata Brycka i Aneta Kwiecień . Całość sprawnie prowadziła Pani Dorota Birska.

Wśród wielu mieszkańców i zaproszonych gości zabrakło Tych, którym uroczystość była poświęcona. Nie było bezbronnych niemowląt, dzieci, kobiet, mężczyzn i starców. Nie mogło Ich być z nami, bo jak głosi epitafium na cokole pomnika: „Nim wstał świt – Oni już byli u Boga”. Padli z rąk siepaczy nacjonalistów ukraińskich. Ich jedyną winą było to, że urodzili się Polakami.

Zdjęcia z uroczystości w galerii:

• Odsłonięcie Pomnika Pomordowanym  na Kresach Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej - 22 listopada 2009r.